Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Ο Προϋπολογισμός για το 2018, σηματοδοτεί το τέλος της πενταετούς διακυβέρνησης του Νίκου Αναστασιάδη και των μνημονιακών πολιτκών που ακολούθησαν. Ο λαός μας βίωσε μια βαθιά και παρατεταμένη κρίση, χωρίς να λυθούν τα σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα που μαστίζουν την κυπριακή οικονομία και έχουν άμεσο αντίκτυπο στα κυπριακά νοικοκυριά τα οποία συνεχίζουν να πλήττονται από την ανεργία, την χαμηλή αγοραστική δύναμη και την αδυναμία τους να ανταποκριθούν στις καθημερινές τους υποχρεώσεις.
Ως Βουλευτής και μέλος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, δεν μηδενίζω το έργο που επιτελέστηκε για να ανορθωθεί η οικονομία από τον πάτο που είχε πιάσει το 2013, αλλά θεωρώ σημαντικό ότι το Δημοκρατικό Κόμμα με την υπεύθυνη στάση του στην Βουλή των Αντιπροσώπων, βοήθησε ώστε να αποφευχθεί η πλήρη κατάρρευση της οικονομίας και να αντιμετωπιστούν τα σοβαρά προβλήματα που είχαμε να αντιμετωπίσουμε.
Δυστυχώς για εμάς, δεν έγιναν όλα όσα έπρεπε να γίνουν, ώστε ο στόχος για την αποτίναξη των κακών πρακτικών των προηγούμενων χρόνων, που μας οδήγησαν στην οικονομική καταστροφή, να είναι παρελθόν και η νέα εποχή, να είναι μια οικονομία ανθρωποκεντρική που να έχει ως γνώμονα τα την μεσαία και την μικρομεσαία τάξη.
Σε αντίθεση με την οικονομική πολιτική του Νίκου Αναστασιάδη, οι προτάσεις του υποψηφίου προέδρου Νικόλα Παπαδόπουλου για την οικονομία, είναι θεμελιωμένες στις υγιείς και διάφανες διαδικασίες σε όλο το φάσμα της λειτουργίας του κράτους και του οικονομικού συστήματος στην Κύπρο.
Η πορεία της Οικονομίας βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης και οι περισσότεροι δείκτες παρουσιάζουν σημεία βελτίωσης χωρίς όμως να θεωρούμε ότι υπάρχει αντιπροσωπευτικός αντίκτυπος στην πραγματική οικονομία.
Θεωρούμε σημαντική αλλά και ουσιαστική την συμβολή του Κυπριακού Λαού ο οποίος με πολλές θυσίες συνέβαλε στην αναστροφή της κάκιστης εικόνας της οικονομίας της Κύπρου.
Παράλληλα όμως, ο δείκτης ορίου φτώχειας για τα κυπριακά νοικοκυριά ανέρχεται στο πολύ υψηλό ποσοστό της τάξης του 27,7% όπου είναι εμφανές ότι οι κύπριοι συμπολίτες μας έχουν σοβαρές υλικές στερήσεις.
Το Υπουργείο Οικονομικών ως το καθ’ ύλη αρμόδιο για την χάραξη και εφαρμογή του προγράμματος της Κυβέρνησης, παρά τα ευνοϊκά δεδομένα που προκύπτουν από τις εκτιμήσεις του, εντούτοις με την ακολουθούμενη πολιτική ,θέτει σημαντικούς τομείς της οικονομίας σε στασιμότητα και δεν φαίνεται να υπάρχει η πολιτική βούληση ώστε να δοθούν κίνητρα και σωστές κατευθυντήριες γραμμές σε τομείς όπως οι Υπηρεσίες ο Πολυθεματικός Τουρισμός, ο Κατασκευαστικός Τομέας και το Εξαγωγικό Εμπόριο.
Παρά τους θετικούς δείκτες ανάκαμψης η κυπριακή οικονομία είναι ευάλωτη από ενδογενείς και εξωγενείς κινδύνους που είναι δυνατό να εκτροχιάσουν τις δημοσιονομικές εκτιμήσεις της κυβέρνησης .
Ο ρυθμός ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας για το έτος 2017, με βάση το μακροοικονομικό σενάριο, παραμένει θετικός και αναμένεται να ανέλθει στο 3,6% του ΑΕΠ, σε πραγματικούς όρους. Παράλληλα για το 2018 ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας προβλέπεται να κυμανθεί στο 3% του ΑΕΠ, σε πραγματικούς όρους, ενώ για τα έτη 2019 και 2020 προβλέπεται στο 2,7% του ΑΕΠ.
Είναι ευδιάκριτο το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις της κυβέρνησης για τον ρυθμό ανάπτυξης δεν είναι ευοίωνες χωρίς να συνυπολογίζει ακόμα ότι οι γεωπολιτικές συνθήκες στην περιοχή, είναι ευάλωτες και ειδικότερα όσον αφορά το τουριστικό προϊόν της οικονομίας το οποίο αναμένεται ότι θα εισέλθει σε ένα πιο ανταγωνιστικό περιβάλλον.
• Το ποσοστό υλοποίησης κεφαλαιουχικών δαπανών μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2017 ανέρχεται στο 35%, σε σύγκριση με το ποσοστό υλοποίησης για την αντίστοιχη περίοδο του 2016 ύψους 39%.
Το ποσοστό υλοποίησης του συνόλου των αναπτυξιακών δαπανών ανήλθε στο 41% για την υπό αναφορά περίοδο του 2017, έναντι 43% για την ίδια περίοδο του 2016.
Σε περιόδους οικονομικής κρίσης, θεωρούμε ότι βασικός προσανατολισμός της κυβερνητικής πολιτικής θα έπρεπε να στοχεύει στην αύξηση των αναπτυξιακών δαπανών γεγονός που θα είχε θετικό αντίκτυπο στην πραγματική οικονομία κάτι που σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία δεν υλοποιείται.
Επειδή το οικονομικό πρόγραμμα του Νικόλα Παπαδόπουλου δεν έρχεται να διαχειριστεί το παλιό, αλλά έρχεται να φέρει το καινούργιο, και με βάσεις τις προτάσεις μας, είμαστε οι μόνοι που έχουμε αξιόπιστο και ολοκληρωμένο σχέδιο για την οικονομία.
Θεωρούμε ότι ο τομέας των Κοινωνικών Υπηρεσιών, χρήζει σημαντικού εξορθολογισμού παρά τις διορθωτικές πολιτικές που απορρέουν από τις μνημονιακές δεσμεύσεις της Κυβέρνησης.
Η πρόβλεψη για το Δημόσιο Χρέος για το 2018 είναι ότι θα βρίσκεται κάτω του 100% και θεωρούμε ότι είναι αρκετά υψηλό παρά τις ευοίωνες οικονομικές προβλέψεις των επιμέρους δεικτών της οικονομίας. Το δεδομένο αυτό επηρεάζει άμεσα την Πιστοληπτική Ικανότητα της Κυπριακής οικονομίας, με αρνητικό αντίκτυπο στην πρόσβαση σε φτηνό δανεισμό.
Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια:
Παράλληλα οφείλουμε να επισημάνουμε για πολλοστή φορά, ότι υψηλός αριθμός των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων είναι ανασταλτικός παράγοντας για την ανάκαμψη ολόκληρου του φάσματος της Οικονομίας.
Τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια με βάση τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, ανέρχονται στο 45% του συνόλου των δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζικών ιδρυμάτων. Το πρώτο εξάμηνο του 2017 τα ΜΕΔ έχουν μειωθεί μόνο κατά 1,5 δις, γεγονός πολύ ανησυχητικό για την ευρυθμία της οικονομίας.
Ως Δημοκρατικό Κόμμα, επαναδιατυπώνουμε την πρόταση μας για αντιμετώπιση των ΜΕΔ από τις τράπεζες, με την δημιουργία Φορέα Διαχείρισης Μη Εξυπηρετούμενων έτσι ώστε με την απομόχλευση των κόκκινων δανείων, οι τράπεζες θα μπορούσαν να είναι πιο ευέλικτες με θετικές προοπτικές για την ρευστότητα τους αλλά και για την βιωσιμότητα των δανείου του κόσμου.
Θεωρούμε ότι η λόγω της ύπαρξης του μεγάλου αριθμού των κόκκινων δανείων, σημαντική μερίδα των πολιτών, δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε δανεισμό με αποτέλεσμα να βρίσκονται εκτός της παραγωγικής διαδικασίας που έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση της αγοραστικής τους δύναμης.
Επισημαίνουμε δε, ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση της προβλεπόμενης αρνητικής τάσης του πληθωρισμού στον βαθμό που είναι επιτρεπτό από την εκτελεστική εξουσία, αφού η παρατεταμένη αποπληθωριστική τάση, θα επιφέρει περεταίρω στρεβλώσεις στην οικονομία. Οι μειώσεις που δέχτηκαν οι εργαζόμενοι σε ολόκληρο σχεδόν το φάσμα της οικονομίας, δεν συνοδεύτηκαν με τις αντίστοιχες αυξήσεις κατά την διάρκεια του 2015 – 2016 και 2017.
Το κατά κεφαλή ΑΕΠ έχει μειωθεί από τις $32.000 το 2011 στις $24.000 σήμερα.
Ανεργία :
Η ανεργία για το 2017 στο σύνολο των 12 μηνών, εκτιμάται ότι θα βρίσκεται λίγο πάνω από το 10%, ενώ η ανεργία στου νέους αγγίζει το 28%. Σοβαρό πρόβλημα προκύπτει από τους Μακροχρόνια άνεργους αλλά και στις ομάδες πληθυσμού άνω των 50 ετών όπου τα υφιστάμενα κίνητρα/προγράμματα, φαίνεται να μην επιφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Κρίνουμε όμως θετικό, το γεγονός ότι η ανεργία βρίσκεται σε σταδιακή υποχώρηση, οριακά πάνω από το 10%. Υπάρχουν όμως δομικά προβλήματα που δημιουργήθηκαν μέσα στην κρίση, και θα πρέπει να τύχουν επαναξιολόγησης σε σχέση με την Ανεργία.
Είναι θετικό μεν, αλλά θα πρέπει να τονίσουμε ότι η μαζική φυγή νέων στο εξωτερικό προς εξεύρεση εργασίας, έχει συμβάλει αρνητικά στην πτωτική τάση της ανεργίας.
Τουρισμός :
Ως Δημοκρατικό Κόμμα, πιστεύουμε ότι η αύξηση του τουρισμού και κατ’ επέκταση τα έσοδα του κράτους από το τουριστικό τομέα είναι θετική εξέλιξη, αλλά θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει ολοκληρωμένη στρατηγική για τον Τουρισμό. Η αύξηση του τουριστικού προϊόντος οφείλεται κυρίως στους γεωπολιτικούς παράγοντες της περιοχής. Χρειάζεται ποιοτική αναβάθμιση και σε υποδομές αλλά και στην διευκόλυνση του κλάδου του τουρισμού ώστε να αντλήσουν εύκολη χρηματοδότηση από Ευρωπαϊκούς πόρους.
Η Λευκωσία για ακόμη μια χρονιά, παραμένει ουραγός σε σχέση πάντα με την προσέλευση τουριστών. Θα πρέπει να καταρτιστεί Στρατηγικό Πλάνο με ορίζοντα δεκαετίας με στόχο την αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου της Πρωτεύουσας. Στόχος μας είναι να εμπλουτιστεί με ουσιαστικά κίνητρα ώστε να σταθμιστούν οι ανισότητες μεταξύ των παραλιακών πόλεων και της Πρωτεύουσας σε σχέση με το επίπεδο ζωής των Κατοίκων που είναι πλέον ορατές. Είναι η άποψη μου, ως Βουλευτής Λευκωσίας, ότι « Θα πρέπει και η Πρωτεύουσα να συμμετέχει σε αυτό το Πάρτι φιλοξενίας τουρισμού και επενδύσεων, που διοργανώνεται κάθε χρόνο και η Λευκωσία δεν προσκαλείται ποτέ». Ιδιαίτερα στο επίπεδο του Τουρισμού, είμαστε οι φτωχοί συγγενείς.
Μεταρρύθμιση Δημόσιας Υπηρεσίας και Τοπικής Αυτοδιοίκησης:
Ως Δημοκρατικό Κόμμα θεωρούμαι ύψιστης σημασίας την οικονομική βιωσιμότητα των Δήμων και των Κοινοτήτων.
Εκφράζουμε την έντονή μας ανησυχία για τη στασιμότητα και την έλλειψη πολιτικής βούλησης που παρουσιάζει η κυβέρνηση για το φλέγον αυτό θέμα. Καλούμε όλες τις
πολιτικές δυνάμεις να επανέλθουν στο διάλογο ώστε να βρεθεί η χρυσή τομή με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο και να δοθεί ένα τέλος στην υφιστάμενη κατάσταση που στο τέλος της ημέρας την υπερδαπάνη την πληρώνει ο φορολογούμενος πολίτης.
Πιο συγκεκριμένα, εισηγούμαστε
• Άμεση συμπλεγματοποίηση των υπηρεσιών των Δήμων.
• Άμεση απόφαση μείωσης των υφιστάμενων μη κατεχόμενων Δήμων από 30 σε 14 με ορίζοντα υλοποίησης το 2021 που θα διεξαχθουν οι επερχόμενες Δημοτικές έτσι ώστε με τη μετεξέλιξη τους να διασφαλιστεί το βασικό κριτήριο που είναι η μείωση του κόστους παροχής υπηρεσιών.
• Ενοποίηση σε επαρχιακό επίπεδο των Συμβουλίων Υδατοπρομήθειας των Συμβουλίων Αποχετεύσεως, των ΧΥΤΥ και ΟΕΔΑ σε ένα επαρχιακό οργανισμό.
• Ανάληψη της έκδοσης των πολεοδομικών αδειών από τους μητροπολιτικούς δήμους.
• Εάν και εφόσον ενοποιηθούν οι πολεοδομικές και οικοδομικές άδειες δημιουργία ενιαίας πολεοδομικής αρχής.
• Εκχώρηση εξουσιών και αρμοδιοτήτων από το κράτος στους Δήμους ώστε να γίνει πράξη η Αρχή της Επικουρικότητας.
• Μείωση του αριθμού των Δημοτικών και Κοινοτικών Συμβούλων.
• Υποχρεωτική συμπλεγματοποίηση υπηρεσιών των Κοινοτικών Συμβουλίων.
Στόχος των προτάσεών μας είναι οι Δήμοι να γίνουν οικονομικά αυτοτελείς, να αναλάβουν περισσότερες αρμοδιότητες, να έχουν πηγή εσόδων ώστε να μην εξαρτώνται κάθε χρόνο από την κρατική χορηγία.
Η μεταρρύθμιση που εισηγούμαστε αποσκοπεί στην καλύτερη και πιο εύρυθμη λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης, για να μπορεί ο φορολογούμενος δημότης να απολαμβάνει τις βέλτιστες υπηρεσίες, με τη χαμηλότερη κατά το δυνατό δαπάνη.
Μεταρρύθμιση Δημόσιας Υπηρεσίας:
Σε σχέση με την προσπάθεια της Κυβέρνησης να προωθήσει την πολυδιαφημιζόμενη μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας θέλω να επισημάνω ότι εύλογα καταψηφίστηκε από την συντριπτική πλειοψηφία της Βουλής, δεδομένου ότι τα νομοσχέδια δεν ανταποκρίνονταν στις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν, περιλαμβάνονταν σε αυτά αντισυνταγματικές πρόνοιες και δημιουργούσαν ένα θολό τοπίο, ευαίσθητο σε παρεμβάσεις, ενώ παράλληλα η Κυβέρνηση δεν έλαβε υπόψη τις εισηγήσεις μας σε μια σειρά από θέματα νευραλγικής σημασίας. Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση ενώ δεσμεύτηκε ότι θα επανερχόταν με νέες τροποποιήσεις για την μεταρρύθμιση, αυτό δεν έγινε μέχρι σήμερα και διερωτόμαστε τελικά εάν όντως έλαβε ποτέ στα σοβαρά το θέμα της μεταρρύθμισης.
Περαιτέρω θέλω να επισημάνω ότι με την ίδια προχειρότητα, η Κυβέρνηση προσπάθησε να θεσμοθετήσει τα υφυπουργεία. Ενώ ψηφίστηκε η Νομοθεσία για το Υφυπουργείο Ναυτιλίας το καλοκαίρι, υπήρξε μια πρωτοφανή τριγλωσσία μεταξύ της κυβέρνησης του κυβερνώντος κόμματος αλλά και ενδοκυβερνητική, όσον αφορά τα άλλα δύο υφυπουργεία. Μας εισηγηθήκαν, ΝΑ Μένει ο ΚΟΤ – ΝΑ ΦΥΓΕΙ Ο ΚΟΤ ΑΠΟ ΤΟ ΥΦΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ,ΝΑ ΜΕΙΝΕΙ ΤΟ ΕΠΣΑ – ΝΑ ΦΥΓΕΙ ΤΟ ΕΠΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ? Πρυτάνευσαν τελικά σοφότερες σκέψεις και θα επανεξεταστεί το θέμα εν ευθέτω χρόνο.
Κακίζουμε την πολιτική της κυβέρνησης για την προσπάθεια υποβάθμισης ή μάλλον διάλυσης της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Συντονισμού και Ανάπτυξης, διότι θεωρούμε ότι η συγκεκριμένη διεύθυνση επιτελεί ένα πολύ σημαντικό έργο και στήριξε το κράτος από την γένεση της Κυπριακής Δημοκρατίας καθώς επίσης στις προενταξιακές διαπραγματεύσεις, όσο και κατά την περίοδο της Προεδρίας της ΕΕ από την Κυπριακή Δημοκρατία. Επιπρόσθετα επιτελεί σημαντικό έργο στον συντονισμό για την άντληση ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Εμείς υποστηρίζουμε ότι η μεταρρύθμιση είναι αναγκαία, μια σωστή όμως μεταρρύθμιση, καθώς η γραφειοκρατία, η ισοπεδωτική αξιολόγηση, οι πολιτικές παρεμβάσεις και το ρουσφέτι έχουν καταρρακώσει το δημόσιο.
Άλλωστε η δημόσια υπηρεσία έχει αποδείξει ότι αποτελείται από αξιόλογα στελέχη που αν αξιοποιηθούν ορθά μπορούν να αποδώσουν τα μέγιστα.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Θα ήταν πολιτικά αδόκιμο, να αναφερόμαστε σε διάφορα επιμέρους θέματα που αφορούν τις δομές και τις προοπτικές της Κυπριακής Δημοκρατίας και να μην αναφερθούμε στο μεγαλύτερο πρόβλημα που είναι το Κυπριακό.
Μας κατηγορούν το ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ ότι οι προτάσεις του Νικόλα Παπαδόπουλου για τη Νέα Στρατηγική στο Κυπριακό, είναι ανεδαφικές και θα οδηγήσουν τις διαπραγματεύσεις σε αδιέξοδο.
Αλήθεια, διερωτάται κανείς, η στρατηγική του Χριστόφια – Αναστασιάδη και Μαλά, με την συνεχή υποχωρητικότητα, μας έχουν οδηγήσει στην πολυπόθητη λύση του κυπριακού? . Όχι βέβαια, η στρατηγική των 2 μεγάλων κομμάτων, μας έχουν οδηγήσει σε μια επικίνδυνη καμπή όπου οι παραδοχές και τα δώρα των τελευταίων 9 ετών, θα μας οδηγήσουν σε σοβαρά αδιέξοδα.
Η Νέα Στρατηγική για το Κυπριακό που προτείνουμε, είναι απόλυτα ρεαλιστική και ταυτόχρονα υλοποιήσιμη διότι η τουρκική πλευρά με βάση τις γεωπολιτικές συνθήκες, έχει επιλέξει την απομόνωση.
Εμείς προτείνουμε
• Επιμονή σε ρητή συνέχιση και μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας
• Αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων πριν την ισχύ της λύσης.
• Μη αποδοχή της Εκ Περιτροπής Προεδρίας
• Η μη αποδοχή των 4 ελευθεριών σε 80 εκατομμύρια Τούρκους Υπηκόους
• Μη αποδοχή της διπλής Κυριαρχίας
• Μη αποδοχή τωνΣυγκεκαλυμμένων εγγυήσεων
• Μη αποδοχή περιορισμών για τους πρόσφυγες αν θέλουν να διαμένουν για παράδειγμα στην Κερύνεια, την Μόρφου.
• Μη αποδοχή εξίσωσης του νόμιμου ιδιοκτήτη με τον χρήστη σφαιτεριστή.
Οι πιο πάνω θέσεις μας, θεωρούμε ότι είναι απόλυτα ταυτισμένες με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και μπορούν να υιοθετηθούν από την διεθνή κοινότητα. Το πιο σημαντικό δε, στο πλαίσιο των υποχωρήσεων για να επιτευχθεί μια βιώσιμη και λειτουργική λύση, θα πρέπει να γίνουν αποδεκτές από την πλειοψηφία του κυπριακού ελληνισμού.
Τι κατάφερε να κερδίσει η δική μας πλευρά? Απολύτως τίποτα, ούτε καν το αυτονόητο, την Συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Οι Τούρκοι συνεχίζουν να μιλάνε για Εκλιπούσα ΚΔ, Αμφισβητούν την Σημαία μας, απειλούν την κυριαρχία μας και ευρύτερα η Δημοκρατία που αντιλαμβάνονται, είναι η δύναμη των όπλων και τίποτε άλλο.
Η προχθεσινή επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου στην Αθήνα, έχει στείλει σε όλους το μήνυμα ότι οι Τούρκοι δεν δεσμεύονται σε συμφωνηθέντα, δεν δεσμεύονται σε Πρωτόκολλα και δεν έχουν την αντίληψη μιας συνομολογημένης συνθήκης για να την σεβαστούν.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Βρισκόμαστε πολύ κοντά στις Προεδρικές Εκλογές, μπορεί να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σε επίπεδο χειρισμών σε πολλά θέματα του προϋπολογισμού, εκείνο όμως που είναι σημαντικό, είναι διασώσουμε και να οχυρώσουμε την Κυπριακή Δημοκρατία που είναι η ασπίδα για την διασφάλιση του κυπριακού ελληνισμού στον τόπο μας και αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη Νέα Στρατηγική του Νικόλα Παπαδόπουλου και των συνεργαζόμενων δυνάμεων της αλλαγής που τον στηρίζουν.
Σας ευχαριστώ, εύχομαι Καλά Χριστούγεννα και το 2018 να είναι ευτυχές για όλο τον Κυπριακό λαό.
Γραφείο Τύπου
12 Δεκεμβρίου 2017
